Dipterocarpus alatus Roxb.
Họ: Dầu Dipterocarpaceae
Bộ: Chè Theales
Mô tả cây dầu:
Cây gỗ lớn, thân tròn, thẳng, cao 40 – 50m (70m) chiều cao dưới cành 25 – 30m, đường kính 70 – 80cm. Vỏ màu xám nâu bong thành những mảnh nhỏ. Cành có đường kính lớn, cành non, cuống và mặt dưới lá của cây dầu phủ lông hình sao. Tán hình nón khá dầy. Lá đơn mọc cách hính trứng hay trái xoan thuôn dài 25 – 30cm, rộng 8 – 15cm, gân bên 15 – 20 đôi. Có lá kèm lớn tạo thành lớp búp màu đỏ dài 5 – 6cm hay hơn, cuống dài 3 – 4cm.
Cụm hoa dài 12cm, hoa gần như không cuống. Ống đài có 5 cánh, hai cánh đài to hơn các cánh đài khác. Nhị nhiều 28 – 32, đính thành 2 vòng.
Quả lớn, đường kính 24cm, có 5 gờ phát triển, có 2 cánh đài phát triển dài 11 – 15cm, rộng 2 – 4cm, có 3 – 5 gân, 3 gân dài tới đỉnh.
Phân bố:
Phân bố rộng rãi ở các nước Đông nam châu Á, rất phổ biến ở Đông nam bộ, Lào, Campuchia.
Công dụng của cây dầu:
Gỗ màu nâu đỏ nhạt, thớ thô, Tỷ trọng 0,70 – 0,90, bền, nếu bị để ra ngoài mưa nắng sẽ mau hỏng, Dễ gia công dùng trong xây dựng, đóng đồ thông thường. Dầu là nguyên liệu tốt cho ngành sơn, vẹcni. Cây dầu còn có tác dụng khác là là loại cây xanh tạo bóng mát cho các công trình, đường phố. Đường phố cần có cây xanh mang màu sắc, tính chất riêng của từng loại đường phố và đặc trưng riêng cho đường phố đó. Trồng cây dầu 2 bên đường vừa tạo đặc trưng riêng cho con đường đó vừa có giá trị kinh tế sau này.
Có dịp đến TP.Trà Vinh hãy hỏi thăm đường đến “cây dầu dù” để được chiêm ngưỡng cây dầu cổ thụ có đường kính đo thử “chỉ… 3m”(dân địa phương thấy cây dầu to như cây dù nên gọi vậy chứ thực tế cây dầu có tán rộng cở cái nhà lồng chợ nho nhỏ làng quê).
Tham khảo:
